Het collectief

Het Museum van he Kapitalisme is een initiatief dat op poten is gezet door een tiental personen van 24 tot 34 jaar oud. Het idee om zo’n museum in het leven te roepen is er gekomen tijdens een bezoek aan het Museum van het Communisme in Praag. Terug in België stelden we algauw vast dat nergens ter wereld een museum over het kapitalisme te vinden was (ofwel hebben we het nog niet ontdekt!).

Wat is het?

Op zoek naar een vaste plaats, nam het museum eerst de vorm aan van een reizende tentoonstelling. De eerste halte in 2014 in Namen was meer dan geslaagd: meer dan 3500 bezoekers en 80 groepen. Vervolgens verhuisde het museum in 2015 naar de hoofdstad, vestigde het zich in Sint-Gillis en werd het museum volledig tweetalig. Daarnaast werd het decor en de grafische vormgeving vernieuwd. Ook de inhoud werd bijgeschaafd. Het resultaat mocht er zijn: In Sint-Gillis bezochten 5000 personen en 200 groepen het museum.

De respons van de scholen en bezoekers dreven ons om de deuren van het Museum van het Kapitalisme weer te openen. Zo was de expo te beleven tijdens de Gentse Feesten (2015) in ‘Ons Huis’ in Gent.

Van februari 2016 tot november 2016 opende het museum in de ‘Modelwijk’ in Laken in samenwerking met het cultureel centrum ‘Cité Culture’. Ook hier weer kende het museum een doorstroom van scholen en organisaties die de fundamenten van onze samenleving kwamen verkennen.

Omdat er een steeds grotere vraag was in België om het museum uit te nodigen en we graag op deze vraag wilden ingaan, waren we genoodzaakt om de scenografie van onze tentoonstelling te herzien. Voor de oude structuren gebruikten we hout als basis en deze werden bij elke opstelling licht beschadigd. Voor de nieuwe mobiele versie van het museum zijn we overgegaan op een metalen basis. Deze werd voor het eerst ten toon gesteld in Bergen in November 2017, gedurende een periode van anderhalve maand. Op deze korte periode kwamen wel liefst 1000 personen langs in het kader van een gegidsd bezoek.

De volgende halte van het museum is de gemeente Anderlecht. In samenwerking met het cultureel centrum “L’escale du Nord” worden oude bureaus van de Crelan Bank omgetoverd tot 250 m² participatieve tentoonstelling.

Ons Doel

Op professionele wijze een tentoonstelling opzetten over het thema van het kapitalisme, maar wel voor een breed publiek en gebaseerd op een nauwkeurige analyse. Alles wordt gebracht aan de hand van speciaal daartoe uitgekozen middelen met het doel een interactief museum in het leven te roepen dat aangenaam is om te bezoeken.

Waarom?

– Om de werking van ons economisch systeem uit te leggen opdat het toegankelijk is voor een breed publiek.
– Om de term “kapitalisme” uit te leggen: het is een vaak gebruikte term die zelden wordt uitgelegd.
– Om een dynamische ruimte te creëren voor debat en reflectie over een soms lastig onderwerp.
– Om een ander publiek te bereiken (non-universitairen, scholen, jongeren, …) met interactieve middelen (via emoties, objecten uit het dagelijks leven, de vijf zintuigen, …). Wij vinden dat iedereen zich moet kunnen informeren over ons economisch systeem en dat we allemaal betrokken partij zijn! Op deze manier ontwikkelen we een actievere vorm van burgerschap.

Hoe?

Het Museum van het Kapitalisme is een tentoonstelling van ongeveer 250m2 met een didactisch parcours: van de oorsprong van het kapitalisme tot de alternatieven ervoor via de verwachtingen die het heeft geschapen tot en met de beperkingen ervan.

Er wordt gewerkt met panelen met uitleg, geluids- en videofragmenten, illustraties, speelse elementen, objecten uit het dagelijkse leven, enz. Alles wordt gedaan aan de hand van een professionele scenografie en visualisering. Maar er zijn ook rondleidingen Het is van belang te begrijpen dat deze tentoonstelling wel geëngageerd is, doch niet partijdig. Ze vormt een hulpmiddel om het publiek een eerste blik te ontlokken op ons maatschappelijk systeem. Ze moet ook een middel zijn voor het publiek om zich eventueel te kunnen uitdrukken: elke bezoeker krijgt de gelegenheid om zich uit te drukken en deel te nemen aan de inhoud, die niet vastligt (zowel via de muur van alternatieven als via het gastenboek en/of de doos voor suggesties). Wij willen dat de bezoekers zowel actieve deelnemers zijn van de tentoonstelling – die interactief en multidisciplinair is – als bedenkers van hun eigen kritische redenering. Via een weg van volksopvoeding willen wij de burgers hun macht teruggeven: ze voelen zich immers vaak uitgesloten uit de politiek-economische wereld die meestal weggelegd is voor specialisten. Aangezien dit project volledig op vrijwilligerswerk draait, is ze een mooi voorbeeld van de capaciteit die eenieder heeft om iets te creëren en zich in te zetten in het kader van een vrijwillig en bewust initiatief.